Team Belgica, een interview met musher Evelyne

Evelyne, een Belgische musher, koestert de ambitie om deel te nemen aan de langste huskyrace van Europa. Het verhaal van deze jonge vrouw die vastberaden haar droom nastreeft, wekt bewondering op en haar vasthoudendheid is inspirerend. Zo’n buitengewone droom, zo’n uitdagende race en de ambitie die erachter schuilgaat, wekt onmiddellijk een reeks vragen bij ons op. Dus we grepen Evelyne, zeg maar Team Belgica, even bij de kraag en informeerde naar het verhaal achter deze gedurfde ambitie. Wat drijft haar? Welke uitdagingen trotseert ze en hoe bereid je je in vredesnaam voor op zoiets? Je ontdekt het allemaal hieronder!

Ben je naar Noorwegen verhuisd vanwege de husky’s en de sport? Zo niet, wat was de reden achter je verhuizing?

Mijn verhuis naar Noorwegen is eigenlijk heel toevallig gekomen. Ik ben in Stockholm tot de conclusie gekomen dat politieke wetenschapper zijn helemaal niks voor mij was. Dat was een vrij lastig besluit op het einde van een master studie. Ik ben toen naar Lapland vertrokken om daar te beginnen gidsen. Hier kwam ik voor het eerst in contact met sledehonden. Na afloop van het winterseizoen zocht ik naar werk voor de zomerperiode, zo ben ik in Flåm in Sognefjorden beland. Ik werkte toen voor Flåmsbana, de beroemde trein die daar vertrekt. In het begin vond ik de fjorden best lastig. Heel ingesloten, heel steil en heel intimiderend. Maar na enige tijd ontdekte ik de vrijheid en de oneindige mogelijkheden die er lagen, ik ben er dus nooit meer vertrokken.

Het Finnmarksløpet is een van de meest veeleisende huskyraces in Europa. Wat trekt je aan om deel te nemen aan deze specifieke race?

Finnmarksløpet is misschien vergelijkbaar met de Tour de France in het wielrennen, het is een mythisch evenement hier in Europa. Het is zijn eigen klasse op veel manieren: de organisatie is uiterst professioneel, het is een hele onderneming om al aan de startstreep te geraken en de uitdaging is gigantisch. Het hele evenement is werkelijk fantastisch. Er wordt aanzienlijk veel moeite gedaan om de deelnemers zich welkom te laten voelen en er heerst een heel goeie sfeer. Dit maakt de lange reis naar Alta meer dan de moeite waard.

Hoe ziet zo’n trainingsschema eruit? Hoelang en hoeveel moet je trainen?

Een trainingsschema wordt opgebouwd in intensiteit. In het begin zijn trainingen redelijk rustig, met afstanden rond de 10-15 km. Gradueel bouwen we de afstand op doorheen het seizoen. Vooral continuïteit en frequentie zijn cruciaal. Maar ook genoeg rust inbouwen is belangrijk, aangezien husky’s, net zoals menselijke atleten, moeten herstellen. Diep in de winter zitten er sessies van 100 – 250 km in, wat op dat moment is zeer heel veeleisend is. Voor Finnmarksløpet dit jaar streef ik ernaar om 4000 km te trainen.

Wat zijn de grootste uitdagingen die je hebt moeten overwinnen om je voor te bereiden op het Finnmarksløpet?

Ik denk dat de waslijst aan uitdagingen om aan de startlijn te raken nooit eindigt, dat geldt voor iedereen. Vorig jaar waren er veel uitdagingen en dit jaar zullen er ongetwijfeld net zoveel zijn. De grootste uitdaging is financieel, het vergaren van de benodigde middelen om te kunnen deelnemen. Op de tweede plaats staat logistiek. Aan die startlijn geraken is een gigantische logistieke taak en het is niet gemakkelijk om dat alleen voor mekaar te krijgen.

Kun je ons wat meer vertellen over de kleine wedstrijden waar je aan zult deelnemen om je te kwalificeren voor de grote race?

Die kleine wedstrijden zijn ook niet zo klein hoor, want het gaat hem nog steeds over races van 500-600 km. De ene is ook Finnmarksløpet maar de kortere versie, daaraan heb ik vorig jaar al meegedaan en dat was fantastisch. Ik ben er toen net niet geraakt. De andere race is in Finland en is helemaal anders denk ik. Die is veel meer back to basic. Hij is ook veel vroeger in de winter, eind januari al. Dus daar verwacht ik eigenlijk veel kou lijden en veel in het donker staan.

Husky’s spelen een cruciale rol in deze races. Hoe bereid je je husky’s voor op dergelijke langeafstandsraces?

Dat heeft heel veel met training te maken. Door een trainingsschema juist op te stellen zorg je ervoor dat je honden fysiek robuust genoeg zijn om zonder problemen die lange afstand af te leggen. Om hen mentaal voor te bereiden moet je hen eigenlijk aan heel veel dingen blootstellen: herhalend en saai om ze hard in hun hoofd te maken, slecht weer, losse sneeuw, niet op een spoor rijden etc. En heel veel tijd met hen doorbrengen. Het aller belangrijkste is dat je team je vertrouwt. Als ze vertrouwen dat jij voor hen zal zorgen wanneer ze dat nodig hebben dan kan je samen met hen heel veel bereiken.

Kan je ons wat meer vertellen over de unieke band en het teamwork dat zich ontwikkelt tussen een musher en haar husky’s tijdens een lange race?

Het leuke aan zo’n lange wedstrijd is dat je als musher volledig ingespeeld raakt op je team. De rest van de wereld verdwijnt en het enige dat er nog toe doet is denken over wat zij nodig hebben om verder te gaan, zowel op dit moment als in de nabije toekomst. Je team raakt ook volledig ingespeeld op jou. Ze weten perfect wat je van hen verwacht. Tegelijkertijd zijn ze zich ook heel erg bewust van hoe jij je op eender welk moment voelt. Het is heel belangrijk om als musher in balans te zijn met jezelf doorheen de wedstrijd. Als jij in een negatieve spiraal belandt gebeurt dat met je team ook.

Hoe bereid je jezelf zowel fysiek als mentaal voor op de uitdagingen van een race van 1200 km door de Noorse wildernis?

Ik probeer me vaak de race te visualiseren. Wat kan er misgaan? Hoe ziet het parcours eruit? Welke scenario’s kunnen zich allemaal afspelen? Hoe ga ik met elk van die scenario’s om? Het is belangrijk om voorbereid te zijn op situaties die zich onderweg voordoen. Daarnaast is het ook belangrijk om het jezelf moeilijk te maken tijdens de training. Als ik bijvoorbeeld 250 km ga trainen ben ik een heel weekend bezig. Dat is eigenlijk een soort simulatie race. Je legt checkpoints in, rusttijden en etappes. Je bent continu aan het rijden en met je honden bezig. Je slaapt zelf heel weinig tot niks. Je bent alleen, ook ’s nachts. Daar leer je heel veel van. Je leert op welk moment van de dag je het zelf het moeilijkste hebt, hoe je op negatieve gedachten kan anticiperen. En het allerbelangrijkste is dat als je dit allemaal al eens moederziel alleen gedaan hebt, het veel minder moeilijk zal zijn tijdens zo’n wedstrijd. Want daar is veel volk, een hele organisatie die je ondersteunt en je hebt je eigen supportteam mee. Als je jezelf vooraf al uitgedaagd hebt, sterker nog, als je het jezelf al moeilijker hebt gemaakt dan wat je onderweg zult tegenkomen, sta je mentaal heel sterk. Ik kies er bewust voor om veel alleen te trainen, juist om mezelf aan al die uitdagingen bloot te stellen.

Wat zijn de specifieke vaardigheden die de husky’s nodig hebben? Hoe selecteer je welke husky’s zullen meegaan tijdens de race?

Ze moeten fysiek maar vooral mentaal heel sterk zijn. Je selecteert degenen die altijd blijven inzetten, altijd blijven doorgaan. Dat merk je op training. Er zijn nog factoren. Wie eet goed? Wie neemt altijd zijn snack terwijl we onderweg zijn? Wie heeft goeie pootjes? En wie is compatibel in het team? Je wil zo weinig mogelijk frustratie onder de geselecteerden. Maar er zijn ook toevalligheden die spelen. Vorig jaar bijvoorbeeld is een van mijn leider-honden in iets getrapt en had hij een wonde aan zijn poot net voor de gingen vertrekken. Met veel hulp van de dierenarts hier en na consultatie met de dierenartsen die voor de wedstrijd werken is hij uiteindelijk toch meegegaan en is alles goed gegaan. Maar zulke dingen kunnen er ook toe leiden dat je hem bijvoorbeeld moet inruilen voor een andere husky.

Welke uitrusting en voorbereiding zijn essentieel voor de veiligheid en het welzijn van jou en je husky’s tijdens de race?

Vorig jaar heb ik me in februari bijna vastgereden in een storm op Hardangervidda. Ik heb gelukkig altijd een nooduitrusting mee. Ik heb altijd een GPS die ook een noodsignaal kan uitzenden mee, een overlevingsdoek en wat eten. De honden zouden zich daar veel gemakkelijker doortrekken dan ik dus hier moet je vooral aan jezelf denken.  Altijd belangrijk ook om aan iemand te laten weten waar je naartoe gaat. De Noorse bergen kunnen putje winter heel genadeloos zijn. Op een wedstrijd is dat anders. Daar volgt de organisatie je omdat je een GPS-tracker op je hebt. En hier presteren de husky’s ook op hun piek. Daar probeer ik ze zo veel mogelijk in de watten te leggen. Heel belangrijk zijn goeie jasjes voor hen om hun spieren warm en soepel te houden. Als het heel koud is lopen ze ook met die jasjes aan. En altijd extra meenemen, moest er iets nat worden. Op wedstrijden heb ik ook wollen dekens mee voor hen waar ze onder en op kunnen rusten. Races eisen ook een hele waslijst aan verplichte uitrusting. Die uitrusting laat ons als mushers net toe om minstens 24 uur te kunnen overleven, moest een reddingsactie onder de weersomstandigheden niet mogelijk zijn. We moeten ook noodvoer voor de husky’s en voor onszelf en voor de honden meehebben. Dat wordt aan de start verzegeld en mag niet geopend worden tenzij in een noodsituatie.

Ik las dat het wel -40 kan zijn, kan je ons meer vertellen over de uitrusting die je zal dragen?

Mijn outfit heeft zich door de jaren heen aanzienlijk ontwikkeld. Ik geloof dat ik nu een systeem heb gevonden waarmee ik de meest extreme omstandigheden aankan. Essentieel is wol! Direct op je huid is wol het allerbelangrijkste om je warm te houden. En dat moet 100% wol zijn, mengsels met synthetische stoffen werken lang niet zo goed. Ik heb een wollen BH en wollen onderbroeken. Daarbovenop komen twee wollen basislagen, zowel op mijn boven- als onderlichaam In extreme kou, zoals in Finnmark vorig jaar, droeg ik zelfs drie broeken: een softshell broek, een primaloft broek en daarbovenop een uiterst warme donsbroek. Onder normale omstandigheden volstaan meestal de eerste twee broeken. Het is cruciaal dat alles ruim genoeg is zodat de lagen niet strak op elkaar zitten want dan mis je het isolerende effect.

Op mijn bovenlichaam draag ik altijd een dikke wollen trui. Ik hou van handgemaakte Noorse truien en ze zijn bovendien ongelooflijk warm. Wanneer de kou intenser wordt, voeg ik tussen mijn basislagen en de wollen trui een dunne, maar efficiënte donsjas toe. Daarover komt een parka, waarbij mijn keuze tussen een synthetische en een donzen parka afhangt van de specifieke weersomstandigheden. Als het bijvoorbeeld vochtig is of de parka blootgesteld kan worden aan zware sneeuwval, heeft de synthetische variant de voorkeur, omdat dons minder effectief is bij vochtige omstandigheden.

Op mijn hoofd draag ik een wollen bandana en een muts, waarbij de bandana de wind tegenhoudt die anders onder de muts zou kruipen. Om mijn nek wikkel ik een wollen buff en ik zorg voor dubbele wollen kousen. Mijn handen bescherm ik met wollen liner handschoenen, gevoerde werkhandschoenen en ten slotte dikke wanten die speciaal zijn ontwikkeld voor mushing.

Wat verwacht je dat het meest gedenkwaardige moment zal zijn tijdens de race, zowel voor jou als voor je husky’s?

De start en de finish! De start omdat je dan plotseling alles moet loslaten. Nadat de logistiek is afgehandeld sta je daar, jij en je team. Dat is het enige wat op dat moment nog telt. Uiteraard ook de finish, het zou fantastisch zijn om die te bereiken!

Ik kan me inbeelden dat je tijdens de race ook moeilijke momenten tegenkomt, wat zullen zulke moeilijke momenten zijn? Wat motiveert je op zo’n moment om toch door te gaan?

Ik heb een aantal heel goede vrienden die als mijn hotline fungeren en die ik dus 24/7 kan bellen als de zaken wat moeilijker gaan onderweg. Een lastig moment kan bijvoorbeeld ontstaan als er iets met één van de husky’s gebeurd of wanneer ik mentaal uitgedaagd word. Ik breng vele uren alleen door op die slee, op alle mogelijke uren van de dag én in alle weersomstandigheden! Ik kan dan een hele monologen voeren met mezelf. “Komaan Evelyne, je hebt hier super hard voor gewerkt. Je hebt alles opgegeven hiervoor. En je wil dit ontzettend graag.” Ik denk aan de finish en hoe fantastisch het zou zijn om die te halen. Maar het belangrijkste is om alles in perspectief te blijven plaatsen. Is het lastig omdat het donker is? Over een paar uur wordt het weer licht. Is het slecht weer? Uiteindelijk zal het wel bedaren. Is het koud? De zon komt binnenkort boven de horizon, alles wordt dan weer beter. Het is essentieel om te onthouden dat moeilijke situaties tijdelijk zijn. Alles komt altijd goed.

Hoe reageren mensen in je omgeving op je droom?  

Ik mag me gelukkig prijzen dat ik in een omgeving zit die heel veel begrip en steun toont voor mijn ondernemingen. Dat heeft een beetje tijd gekost, maar ik begrijp wel dat het niet vanzelfsprekend is dat iedereen mijn keuzes van in het begin kon vatten. Dit geldt zowel voor vrienden als familie, ook al hebben veel van hen geen voeling met mijn werk. Ik waardeer dit heel erg en zonder mijn netwerk zou ik ook niet zo ver geraakt zijn! Niemand kan z’n dromen helemaal alleen verwezenlijken.

Ik heb bovendien ook veel goede vrienden in de mushing wereld die mij enorm hebben gestimuleerd. Zonder hun waardevolle adviezen en talloze gesprekken die ik de voorbije jaren met hen heb gevoerd, zou ik vandaag niet over de nodige kennis beschikken om deze uitdaging aan te gaan.

Welke moeilijkheden loop je tegenaan om zo’n leven als musher te leiden? Heb je ook al dingen moeten opgeven om deze droom waar te maken?

Het is allesbehalve een doorsnee leven, dus het vergt veel zoeken en proberen om zowel de vrijheid te behouden om dit te kunnen doen als financieel de eindjes aan mekaar te knopen. Ik denk dat het belangrijk is om te begrijpen dat elke ambitie of droom met een prijs komt. Naar Finnmark gaan is alles of niks. Er is geen ruimte voor half werk, je moet werkelijk alles geven of niks geven. Hierdoor worden veel andere aspecten van mijn leven opzij geschoven en naar de achtergrond geduwd. Dat is niet altijd makkelijk. Hoe ver ben je bereid om te gaan om je droom werkelijkheid te laten worden? Hoelang blijf je volharden? Dit zijn vragen waarmee ik regelmatig worstel.

Stel dat je slaagt in je kwalificatie en deelneemt aan het Finnmarksløpet. Wat hoop je dat dit zal betekenen voor jou?

Sinds ik weer alleen ben, ben ik de puzzelstukken bij elkaar aan het leggen om een nieuw hoofdstuk in mijn leven te beginnen, een compleet ander hoofdstuk. Ik ben er nog niet helemaal uit hoe dit eruit zal zien. Maar als het me de ruimte biedt om een ambitieus doel te verwezenlijken, een doel dat tot voorkort als volstrekt onmogelijk leek, dan denk ik dat ik doorheen die lastige periode voor de juiste dingen gevochten heb. Het geeft me het gevoel recht in mijn schoenen te staan en de juiste prioriteiten te stellen. Dat zou heel mooi zijn. Maar ik ben ervan overtuigd dat, zelfs als ik mij niet zou kwalificeren door omstandigheden en ik mezelf daarbij niks te verwijten heb, ik nog steeds tot dezelfde conclusie kan komen. Het zou natuurlijk geweldig zijn om ook dat doel te bereiken.

Heb je een boodschap voor mensen die je droom willen ondersteunen? Wat zou je tegen hen willen zeggen om hen aan te moedigen om bij te dragen aan de crowdfunding-campagne?

Ik hoop dat ik, door zelf groot te dromen, ook anderen groot kan doen dromen. Uiteindelijk is het voor mij absoluut geen vanzelfsprekendheid om te staan waar ik vandaag in sta. Maar met doorzettingsvermogen, eerlijkheid naar jezelf en een goeie portie realistisch denkvermogen kan je heel ver komen. Mensen vertellen zichzelf snel dat het toch wel niet zal lukken. Misschien kan ik dat zachte stemmetje zijn dat hun twijfel tegenspreekt en hun aanmoedigt om te geloven dat het wellicht wél mogelijk is en dat het de moeite waard is om het alle sinds te proberen.

De afgelopen jaren heb ik onafgebroken enorm hard gewerkt om mezelf te brengen waar ik nu sta. Wat ik momenteel tracht te verwezenlijken is een monsterproject dat ik jammer genoeg niet helemaal in mijn eentje kan dragen. Ik hoop dat mededromers mij een duwtje in de rug willen geven, zodat we gezamenlijk de laatste hindernissen kunnen overwinnen.

Geef jij Evelyne ook een duwtje in de rug? Bekijk hier hoe jij haar en haar team kan helpen!

#wildvanhethogenoorden