Een pulka trekking is een meerdaagse winterse trektocht waarbij je je bagage vervoert in een speciale slee, een zogehete pulka, in plaats van een rugzak. Deze slee zit vast aan een harnas, waardoor je het gewicht met je gehele lichaam trekt. Dit type trekking is zeer populair in arctische gebieden zoals Fins en Zweeds Lapland, boven de Noordpoolcirkel. Je beweegt je voort door diepe sneeuw op backcountry ski’s of sneeuwschoenen.

Elke Heirbaut organiseert en begeleidt ondertussen al 14 jaar pulka trekkings en doet dit ook al meerdere jaren voor Noorderhuis. ‘’De eerste keer dat ik een pulka trekking deed in Urho Kekkonen Nationaal Park was een solo skitrip in 2011 als onderdeel van mijn opleiding als International Wilderness Guide in Finland. Ik koos toen routes ver weg van de wildernishutten en sliep buiten op een rendiervel onder een tarp dat vuurgloed reflecteert. We mochten geen tent, geen GSM en geen GPS meenemen. In mijn pulka zat enkel een bijl, mes, droogvoer, rendiervel, tarp en expeditieslaapzak.’’

‘’De kunst van het vuurmaken is dan essentieel, ook als het hout dat je in het bos verzamelt nat is, moet je erin slagen om je vuur aan te krijgen. Als je geen vuur kan maken, kan je geen sneeuw smelten, en heb je geen water, dus ook geen eten, met alle gevolgen nadien.’’

Deze ervaringen maakt de Vlaamse Elke, die sinds 2022 op een onbewoond schiereiland in Zweeds Lapland woont met haar gezin, tot een perfecte reisgids tijdens een pulka trekking. ‘’Pas als je blindelings en feilloos weet hoe je voor jezelf kan zorgen in deze extreme condities, heb je ook het nodige vertrouwen en voldoende ervaring om groepen veilig door de wildernis te gidsen.’’

Wat maakt een pulka trekking bijzonder?

Er zijn volgens Elke meerdere aspecten die een pulka trekking bijzonder maken. ‘’Het is niet zomaar een ski- of wandelvakantie in de natuur, maar een avontuur waarbij je jezelf, je uitrusting en je grenzen tegenkomt in extreme omstandigheden. Geen mensenmassa’s, geen drukte. Alleen wij met onze kleine groep, de wildernis en misschien het noorderlicht dat ’s nachts de hemel verlicht. Samen zorgt dit voor een unieke en vaak onvergetelijke ervaring. Noorderhuis regelt bovendien alles, van routeplanning, navigatie, uitrusting en veiligheid, zodat jij je enkel kan focussen op het avontuur.’’

Elke schreef ook een lijstje met 9 redenen waarom iedereen een pulka trekking zou moeten doen. Deze kan je hier lezen.

Is een pulka trekking fysiek zwaar?

‘’Een pulka trekking is een fysieke en mentale uitdaging maar haalbaar voor iedereen met een gezonde fysieke conditie en goede dosis uithoudingsvermogen en humor,’’ zegt Elke. ‘’Voorafgaande ski-ervaring is niet nodig, maar voorafgaande conditietraining is zeer sterk aangeraden. Wekelijks een uurtje gaan lopen, zwemmen, fietsen, crosstrainen of fitnessen kan al wonderen doen tijdens de pulka trekking.’’

‘’De mate van moeilijkheid hangt af van verschillende factoren, zoals de weersomstandigheden, de sneeuwcondities, de aan- of afwezigheid van een spoor, de temperaturen, en je eigen conditie.’’

Hoe minder uitrusting je meeneemt, hoe minder zwaar een pulka trekking wordt. In dit voorbereidingsproces begeleiden Noorderhuis en Elke je ook persoonlijk.

Onze gidsen plannen waar mogelijk ook slimme routes die niet te steil of moelijk zijn en waar de sneeuwcondities gunstiger zijn.

Als laatste benadrukt Elke dat het teamwerk een pulka trekking ook minder zwaar maakt. ‘’We kunnen altijd de last verdelen en het fysieke gewicht verminderen. Indien nodig kunnen we de ladingen van twee pulka’s op één slede verdelen, zodat het makkelijker wordt om de tocht te maken voor bijvoorbeeld iemand met een blessure. Samen staan we sterk!’’

Voor wie is een pulka trekking geschikt?

Volgens Elke is een pulka trekking niet geschikt voor iedereen, maar voor de juiste mensen kan het een fantastische ervaring zijn. ‘’Als wildernisgids heb ik ervaring met extreme weersomstandigheden en monitor ik voortdurend de fysieke en mentale situatie. Ik zie erop toe dat iedereen zich warm kan houden in ijzige omstandigheden en kan navigeren in sneeuwstormen en slecht zicht. Je zal je op geen enkel moment onveilig voelen.’’

Geschikt voor:

1. Avontuurlijke en ervaren buitensporters

• Ervaring met buitenactiviteiten (vb. zomerse bergwandelingen).
• Fysieke conditie: Omdat het trekken van een pulka zwaar is, is het belangrijk dat je fysiek in goede conditie bent. Sterke benen, een goed uithoudingsvermogen en een goede algemene fitheid zijn belangrijk.

2. Liefhebbers van meerdere dagen buiten (multi-day trekkers):

• Trekken over langere afstanden: Dit is geen snelle trip. Tijdens een pulka trekking zijn we zes volle dagen buiten dus je moet de mentale veerkracht hebben om langere tijd buiten te zijn in een koude, afgelegen, prachtige omgeving.

3. Mensen die van stilte en natuur houden:

• Isolatie en rust: Onze pulka trekkings vinden plaats in afgelegen gebied, waar je de drukte van de stad en samenleving ver achter je laat. Het is ideaal voor mensen die genieten van stilte, natuur en avontuur. Het kan een bijna spirituele ervaring zijn om dagenlang in een sereen sneeuwlandschap te trekken.

4. Mensen die van uitdagingen houden:

• Fysieke en mentale uitdaging: Als je op zoek bent naar een avontuur dat zowel fysiek als mentaal een uitdaging biedt, dan is dit een uitstekende keuze. Je zal ongetwijfeld je grenzen verleggen, zowel fysiek als in hoe je omgaat met moeilijke omstandigheden, want die moeilijkere momenten zullen zeker van de partij zijn. Het mooie is om te ontdekken dat je zowel fysiek als mentaal veel meer aankan dan je initieel over jezelf dacht. Zalig om die innerlijke veerkracht te ontdekken!

Voor beginners is het zeker uitdagend, maar met de juiste voorbereiding en de juiste mindset is het haalbaar.

Hoeveel weegt een pulka en wat zit erin?

‘’Voor een wintertrekking heb je meer uitrusting nodig dan voor een zomertrekking,’’ vertelt Elke. ‘’Het gemiddelde gewicht van de pulka’s op onze trekkings is tussen de 30 en 40 kg. Omdat we doorgaans tijdens de hele trekking kunnen genieten van zalige vriestemperaturen, kunnen we ook gemakkelijk verse ingrediënten meenemen zoals bevroren zalm, lokaal vlees en een grote variatie aan groenten om ’s avonds bij de houtkachel in de blokhut een heerlijke versbereide gezonde (ook vegetarische) maaltijd klaar te maken.’’

Een groot gedeelte van het gewicht gaat dus naar verse ingrediënten en lekker eten. Maar uiteraard berg je in de pulka ook je winteruitrusting op (warme expeditieslaapzak, donsjas, brandstrof, etc.). Alles wordt in kleurrijke drybags ingepakt zodat je alles gemakkelijk kan terugvinden en alles droog en beschermd blijft.

Wat heb ik nodig voor een pulka trekking?

‘’Via een uitgebreide vertrekvergadering plannen we samen welke persoonlijke uitrusting en kledij je nodig hebt,’’ vertelt Elke. ‘’Je hoeft er geen groot extra budget aan te spenderen. De meeste zaken kan je immers huren. Bovendien geef ik nog een paar budgetvriendelijke tips. Samen met Noorderhuis zorg ik voor al de rest (Garmin In Reach Noodtoestel, oriëntatie uitrusting, light weight noodshelters, EHBO, etc.). Zelfs in extreem koude temperaturen, kunnen we overal vuur maken, sneeuw smelten en een emergency kamp opstellen. Veiligheid eerst. Je bent in goede handen.’’

Waar overnacht je tijdens een pulka trekking?

Op de reizen van Noorderhuis overnacht je iedere nacht in kleine, oergezellige blokhutten met alle medereizigers. Dit is een eenvoudige blokhut met basic voorzieningen (houtkachel, kookvuur, matras, kussen en droogtoilet).

Hoe ziet een typische dag eruit tijdens een pulka trekking?

‘’De ochtend begint altijd met het maken van vuur aangezien we het in de loop van de nacht laten uitdoven,’’ vertelt Elke. ‘’Dit doen we zonder aanmaakblokjes. Ik geef altijd graag een korte workshop ‘vuurmaken’. Aan de vooravond van de pulka trekking verdelen we de taken. Er is dus altijd iemand verantwoordelijk voor het vuur en voor het halen en aanvullen van brandhout uit de houtschuur.’’

‘’Een tweede belangrijke verantwoordelijkheid is water. Het meeste water is bevroren. In dat geval moet er een wak gemaakt worden in het meer naast de hut. Vervolgens wordt het water met emmers naar de hut gedragen. Soms vullen we de emmers met sneeuw die we dan vervolgens op het houtvuur smelten, een werk van lange adem want er is heel veel sneeuw nodig voor 1 liter water. Alle thermossen van de hele groep moeten gevuld worden, dus in de ochtend is er toch minstens 20 liter kokend water nodig.’’

Anderen houden zich dan weer bezig met het ontbijt, koffiezetten, afwassen of de hut vegen. ‘’De Finse regel over het gebruik van deze prachtige wildernishutten schrijft voor dat je de hut altijd in dezelfde of liefst in betere en schonere staat moet achterlaten dan hoe je ze hebt aangetroffen.’’

‘’Een ander groepje houdt zich ook nog bezig met het laden van de pulka’s. Al onze drybags met slaapzakken, eten, warme kledij, thermossen, kookgerief en expeditiemateriaal moeten terug in de sledes geladen worden en het gewicht moet eerlijk verdeeld worden over de verschillende pulka’s.’’

Vervolgens is het tijd om aan de trekking te beginnen en de ski’s onder de voeten te schuiven. ‘’Meestal laat het terrein enkel toe dat we achter elkaar trekken. Met onze latten van 2 à 3 meter en onze pulka die via metalen stangen een meter achter ons glijdt, zijn we dus een lange kleurrijke sliert die zich voortbeweegt in de witte sneeuw.’’

‘’Lunchen doen we op een windvrije plek met een mooi uitzicht,’’ zegt Elke. ‘’ We hebben ’s morgens onze thermossen met kokend water gevuld. Dit gebruiken we nu om soep te maken of een lekkere gevriesdroogde maaltijd die ons weer de energie geeft om de dagetappe te vervolgen.’’

‘’Er zullen zeker dagen zijn dat we ons hoofdlampje bovenhalen om in het donker verder onze weg te banen naar de hut, maar ook dit is een unieke ervaring. De ontlading en opluchting wanneer de eerste contouren van de hut gespot worden, is altijd een fantastisch moment. Het feit dat je dit als groep samen gerealiseerd hebt, schept een geweldig mooie verbondenheid.’’

Eenmaal aangekomen aan de hut begint iedereen aan de afgesproken taken (water, vuur, koken, pulka’s uitladen). ‘’Na het eten bespreken we de route van de volgende dag, is er misschien tijd voor een schnaps, een beetje muziek, avontuurlijke reisverhalen, een boek of een kaartspel. Ooit had een deelnemer bijvoorbeeld een mondharmonica bij en waanden we ons in een Ierse pub in Dublin,’’ vertelt Elke.

‘’Meestal kruipt iedereen vrij snel na de rijkelijke avondmaaltijd moe en voldaan in de heerlijke warme, donzen slaapzak bij de houtkachel. Of… mensen die willen, kunnen me vergezellen om buiten te slapen onder een zeiltje in de sneeuw in het bos naast de hut. Ik toon graag hoe je je slaapplaats in de sneeuw kan uitgraven.’’

Hoeveel kilometer wandel je op een dag tijdens een pulka trekking?

‘’Vaak vragen deelnemers me naar het aantal kilometers, maar dit geeft een vertekend beeld,’’ zegt Elke. ‘’Het is beter om in aantal uren te rekenen. Algemeen kan je stellen dat het gemiddelde tempo op 2 km/uur ligt, zeker op de dagen dat we zelf spoor moeten trekken. Verrassend genoeg is het meest vermoeiende niet de afstand of het aantal kilometers, maar het aantal valpartijen. Zelden doen mensen zich pijn bij een valpartij in de zachte sneeuw, maar het is best vermoeiend om terug recht te krabbelen vanuit de diepe sneeuw en de ski’s terug aan te krijgen. Maar ook dit is deel van de belevenis.’’

Wil je meer weten over onze pulka trekkings of graag een groepsreis van Elke Heirbaut bijwonen? Neem contact met ons op of bekijk onze pulka trekkings op onze website.